ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΝΗΘΑ

 Ξαφνικά, αναπάντεχα κι απρόσμενα σε καλούν να ακολουθήσεις για μια ημερήσια εκδρομή στην Πάρνηθα, όπου θα σε ξεναγήσουν στις γνωστές κι άγνωστες γωνιές του βουνού. Ο καιρός είναι καλός, φθινοπωρινός. Υπάρχει το ενδεχόμενο να δεις από κοντά τα κόκκινα ελάφια Cervus Cervus. Το σκέφτεσαι. Το εξετάζεις. Μοναδική η ευκαιρία. Εμπειρία πρωτόγνωρη. Η απόδραση στην Ελληνική φύση σου κλείνει γλυκά το μάτι. Αδράττεις της ευκαιρίας. Έτοιμοι; Φύγαμε!

 Η Πάρνηθα πιο παλιά ονομαζόταν Πάρνης κι Οζιά από τους ντόπιους. Η ετυμολογία του ονόματος «Πάρνηθα» συνδέεται με την ρίζα πάρνα, η οποία είναι προελληνική και σημαίνει «σπίτι». Παλιά σημασία της λέξης ήταν «πέτρινο κτίσμα».

© PLatsoudis

   Η Πάρνηθα αποτελεί βουνό στην Αττική, βόρεια του αστικού ιστού των Αθηνών. Εκτείνεται σχεδόν στα 300 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Υπάρχουν 35.000 στρέμματα δασικής έκτασης στο δρυμό της Πάρνηθας. Η πιο υψηλή κορυφή του ορεινού συμπλέγματος είναι η Καραβόλα στα 1.413 μέτρα. Σημαντικό είναι το ύψωμα του Λαγού, το οποίο αγγίζει τα 1.170 μέτρα, καθώς κι οι κορυφές Μύτη και Σκληρό. Χαμηλά στο βουνό υπάρχουν πεύκα και υψηλά δεσπόζουν τα έλατα. Ο τόπος έχει ιδιαίτερο φυσικό κάλλος και πτηνά. Αξίζει να το εξερευνήσεις. Ένα κομμάτι της Πάρνηθας συνιστά τον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας, ο οποίος ίδρύθηκε το 1961.

 Η Πάρνηθα συνιστά βάση στρατιωτικών εγκαταστάσεων στις δύο πιο υψηλές κορυφές. Στην κορυφή Μαυροβούνι είναι το Καζίνο (Μοντ Παρνές), το οποίο προσεγγίζει κανείς με το αυτοκίνητο ή το τελεφερίκ, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1972. Η Πάρνηθα συνιστά βουνό με ορειβατικό και αναρριχητικό ενδιαφέρον. Στην περιοχή λειτουργούν τα ορειβατικά καταφύγια Μπάφι, το οποίο κατασκευάστηκε το 1937 και Φλαμπούρι, όπου ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τη φύση, τα εξαίσια ροφήματα και τα εδέσματα. Στα καταφύγια ο περιηγητής έχει τη δυνατότητα να διανυκτερεύσει.

 Το υπέδαφος της Πάρνηθας απαρτίζεται από ιζηματογενή πετρώματα, δολομιτικούς ασβεστόλιθους, σχιστόλιθους και φλύσχη, τα οποία σχηματίστηκαν πριν από σχεδόν 570 εκατομμύρια χρόνια. Οι σχιστόλιθοι υπάρχουν στις χαράδρες και τις κοιλάδες της Πάρνηθας. Οι ασβεστόλιθοι παρατηρούνται στις κορυφές του βουνού.

 Η Πάρνηθα περιβάλλεται βόρεια κι ανατολικά από τους οικισμούς της Σφενδάλης και του Αυλώνα, νότια από τις Αχαρνές και τους Θρακομακεδόνες και δυτικά από τα Δερβενοχώρια. Έχει 16 κορουφές, οι οποίες ξεπερνούν τα 1.000 μέτρα. Διαθέτει το φαράγγι του Κελάδωνα στα δυτικά, το οποίο έχει μήκος 2,5 χιλιόμετρα, τις χαράδρες, την χαράδρα της Χούνης στην είσοδο του Εθνικού Δρυμού και τα ρέματα.

 Ο υδατοδιαπερατός ασβεστόλιθος σε συνάρτηση με το ανάγλυφο του βουνού δημιούργησε σπήλαια, με σημαντικό το σπήλαιο Πανός στο φαράγγι του Κελάδωνα, όπως και τα βάραθρα του Κεραμιδιού, του Ταμιλθιού, της Γκούρας στη δυτική Πάρνηθα και της Δεκέλειας στην ανατολική. Η Πάρνηθα έχει πηγές, με βασικές τις πηγές της Kιθάρας, οι οποίες σχηματίζουν την λίμνη Κιθάρα στην ανατολική Πάρνηθα και της Γκούρας στη δυτική.

 Η Πάρνηθα έχει πλούσια, πυκνή κι οργιώδη βλάστηση ειδικά στα ανατολικά. Διαθέτει την χαλέπιο πεύκη, την Κεφαλληνιακή ελάτη, η οποία σχηματίζει το μόνο ελατοδάσος της Αττικής, τα αειθαλή πλατύφυλλα, τα είδη της μεσογειακής μακκίας και την μαύρη πεύκη. Στον τόπο δεσπόζουν η άγρια χλωρίδα, η παραρεμάτια, τα θεόρατα πλατάνια, οι ιτιές, οι λεύκες, τα κέδρα, η δρυς, οι οστριές, οι αγριελιές, τα φυλίκια, οι φράξοι, οι κουτσουπιές, οι αγριοκορομηλιές, τα σφενδάμια, οι κουμαριές, οι μυρτιές, τα σχίνα, οι χαρουπιές, τα πουρνάρια, τα αρκουδόβατα, οι άρκευθοι κι οι κράτεγοι. 1.000 και πλέον είδη ευδοκιμούν στο βουνό και κάποια από αυτά είναι οι κρίνοι, οι κρόκοι, οι παιώνιες, οι καμπανούλες κι οι ορχιδέες. Σπάνια κι ενδημικά είδη είναι η καμπανούλα του Celsius, η κόκκινη τουλίπα, ο κόκκινος κρίνος, η άσπρη παιώνια κι η μαύρη φριτιλάρια. 

© Capostolo

 Αξίζει ο επισκέπτης να διαβεί σε ένα από τα δίκτυα σηματοδοτημένων μονοπατιών. Θα απολαύσει τη φύση, την εκπληκτική αρμονία των χρωμάτων και των αρωμάτων της βλάστησης, την βουνίσια δροσιά και την σκιά. Θα έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει το Φαράγγι Γκούρας, τον ιερό ναό της Αγίας Τριάδας, την πηγή της Σκίπιζας, τον ιερό ναό του Αγίου Πέτρου, τον χώρο δασικής αναψυχής της Μόλας, όπου μπορεί κανείς να κάνει πικ νικ, τις πηγές Κανταλίδι και Κορομηλιά, την Σφάκιζα, τον αυχένα της Καμπέρας, τον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου Κεραμιδίου, με την ομώνυμη πηγή και το ρέμα, το Μετόχι, το φαράγγι του Κελάδωνα, την πηγή Ταμίλθι, το σπήλαιο Πανός, το άγριο ρέμα της Γιαννούλας, το Άρμα, την ιερά μονή Κλειστών από όπου θωρεί κανείς την ανεπανάληπτη θέα και την ομορφιά του φαραγγιού, την λάκα της Σαλονίκης και την κοίτη του ρέματος Παλιομήλεση. 

 Τα πιο πολλά χωριά γύρω από την Πάρνηθα δημιουργήθηκαν έπειτα από την εγκατάσταση των Αρβανιτών στον τόπο από τα τέλη του 14ου αιώνα. Αυτά τα χωριά είναι το Κακοσάλεσι (Αυλώνας), το Καπανδρίτι, τα Κιούρκα (Αφίδνες), το Μενίδι (Αχαρνές), η Χασιά (Φυλή), τα Σκούρτα, η Λιάτανη (Άγιος Θωμάς) κι η Μαλακάσα. Οι ερειπωμένοι οικισμοί Κατσιμίδι και το παλιό Λιόπεσι στην περιοχή του Τατοΐου είχαν αρβανίτικη προέλευση. Νεότεροι οικισμοί της Πάρνηθας είναι το Κρυονέρι, το οποίο δημιουργήθηκε από Μικρασιάτες πρόσφυγες, οι Θρακομακεδόνες κι η Βαρυμπόπη. 

© Jola i Dimitris

 Ανεβαίνοντας την Πάρνηθα, σε κάποια σημεία συχνάζουν τα όμορφα κι ήρεμα ελάφια, τα οποία είναι γλυκά, φιλικά κι οικεία στον άνθρωπο. Είναι ήρεμα και μπορεί να τα πλησιάσει κανείς και να χαϊδέψει την μουσούδα τους. Τα ελάφια αποτελούν σπάνιο είδος στην Ευρώπη. Στην Πάρνηθα επικρατεί η ισορροπία. Λέγεται ότι υπάρχει υπερπληθυσμός ελαφιών. Περίπου 1.500-1.600 ελάφια και 16 λύκοι ζουν στο βουνό.

  Σε εκπλήσσει το ότι πολλοί νέοι ανηφόρισαν για να εκδράμουν στην Πάρνηθα. Οικογένειες, παιδιά κι ηλικιωμένοι ξεκουράζονται, πεζοπορούν, αναζωογονούνται και χαίρονται τις στιγμές ανάπαυλας στην πανέμορφη πλάση, τη φύση, μακριά από την πολύβουη Αθήνα.